
آثار حکم ورشکستگی
آثار حکم ورشکستگی
آثار حکم ورشکستگی
چنانچه شخص تاجر ورشکسته یا مدیران شرکت ورشکسته یا طلبکاران یا دادستان، اقدام به طرح دعوای ورشکستگی نمایند، و مرجع رسیدگی کننده نهایتا رای ورشکستگی را صادر نماید، رای مزبور صرفنظر از اینکه دارای آثار و تبعات اجتماعی در سطح زیادی خواهد بودف دارای آثار و تبعات مهم حقوقی نیز می باشد که در ارتباط با شخص تاجر و طلبکاران وی تاثیر شگرفی خواهد داشت. ذیلا به برخی از این آثار اشاه می نمائیم:
- معافیت تاجر ورشکسته از پرداخت خسارت تأخیر تأدیه
در تمام دنیا، آثار ورشکستگی بر تاجر بسیار وسیع است، برخی از این آثار به تاجر و بنگاه اقتصادی، بعضی از آثار به بستانکار و برخی دیگر نیز به جامعه بازمیگردد.
در مورد آثار ورشکستگی بر تاجر و شرکت تجاری، باید گفت یکی از مواردی که به نفع تاجر ورشکسته است، این است که از پرداخت خسارت تأخیر تأدیه معاف میشود و در مورد او، دیگر خسارت تأخیر محاسبه نخواهد شد همچنین ممکن است تاجر ورشکسته با انعقاد قرارداد ارفاقی با بستانکاران، به طور مجدد به فعالیت عادی خود بازگردد و دیونش را به تدریج بپردازد که به نظر میرسد این موارد امتیاز قابل توجهی برای تاجر باشد.حکم ورشکستگی
- محرومیت تاجر ورشکسته از دخالت در اموال
شخص تاجر در صورت صدور رای ورشکستگی، حتی از دخالت در اموال شخصیاش که در بستانکاری و دیون او مؤثر است، محروم میشود و طبق ماده ۴۱۸ قانون تجارت، در تمام اختیارات و حقوق مالی ورشکسته که استفاده از آن موثر در تأدیه دیون او باشد، مدیر تصفیه قائممقام قانونی ورشکسته است و حق دارد به جای او از اختیارات و حقوق مزبور استفاده کند.
- نمایندگی اداره تصفیه امور ورشکستگی از شخص ورشکسته:
پس از رای ورشکستگی، کلیه امورات مربوط به ورشکسته در صلاحیت اداره تصفیه امور ورشکستگی خواهد بود و اداره موصوف نماینده قانونی ورشکسته تلقی خواهد شد. هر دعوایی علیه تاجر یا از طرف تاجر، باید از طریق مدیر تصفیه انجام شود، به این معنا که او به طور مستقیم نمیتواند در دعاوی مالی طرف دعوا باشد، مگر در موارد دعاوی شخصی و خانوادگی. بنابراین باید گفت که تاجر به نحوی محجور میشود.حکم ورشکستگی
- اقامه دعوی به طرفیت اداره تصفیه امور ورشکستگی و یا مدیر تصفیه:
طبق ماده ۴۱۹ قانون تجارت، به محض صدور حکم ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری، مدیر تصفیه قائممقام ورشکسته میشود و همه دعاوی و اجراییات علیه تاجر، باید علیه مدیر تصفیه اقامه شود و ادامه پیدا کند همچنین اگر دعوایی از قبل وجود داشته باشد، ادامه آن باید با حضور مدیر تصفیه باشد و در مواردی نیز که تاجر، مطالبه یا ادعایی داشته باشد، باید آن را از طریق مدیر تصفیه اقامه کند.حکم ورشکستگی
- آثار ورشکستگی نسبت به بستانکاران:
ورشکستگی نسبت به بستانکاران نیز آثاری دارد، به طور مثال بستانکاران بر اساس حق تقدمی که قانون تعیین کرده است، مطالباتشان را دریافت میکنند همچنین اگر بستانکاران دارای جایگاه مساوی و بدون داشتن حق تقدم باشند، در اصطلاح باید وارد غرما (گروه بستانکاران) شوند که اموال باقیمانده به نسبت بین آنان تقسیم میشود. این در حالی است که تا زمانی که تاجر، دیونش را پرداخت نکرده یا قرارداد ارفاقی منعقد نکرده باشد، همچنان بدهکار محسوب میشود.
- معاملات باطل و بلا اثر تاجر ورشکسته
با صدور رای ورشکستگی ، برخی از معاملات انحام شده توسط شخص ورشکسته، باطل خواهد شد یا اینکه قابلیت ابطال را خواهد داشت. ماده ۴۲۳ قانون تجارت اعلام کرده است که ۳ دسته از معاملات تاجر بعد از صدور حکم توقف، باطل و بلااثر خواهد بود. 1- هر صلح محاباتی یا هبه و به طور کلی هر نقل و انتقال بلاعوض اعم از اینکه درباره منقول یا غیرمنقول باشد، 2- پرداخت هر قرض اعم از حال یا موجل (مدتدار) به هر وسیله که به عمل آمده باشد و 3- هر معامله که مالی از اموال منقول یا غیرمنقول تاجر را مقید کند و به ضرر طلبکاران تمام شود. ورشکستگی
تاریخی که دادگاه به عنوان تاریخ توقف تاجر تعیین میکند، ممکن است همان روز صدور حکم ورشکستگی باشد یا چند سال قبل از آن. با توجه به این موضوع، اگر فرد تاجری ۵ سال قبل اقدام به فروش منزل مسکونی خود کند و اکنون ورشکست شده باشد، در صورتی که تاریخ توقف او به ۵ سال قبل بازگردد، قرارداد فروش مسکن او محل تامل خواهد بود و ممکن است باطل شود. البته باید گفت علاوه بر اینکه این موضوع به نفع بستانکاران است، اما در همین حال موجب بینظمی در مناسبات معاملاتی مردم و تزلزل معاملات نیز میشود.حکم ورشکستگی
- وظایف و اختیارات عضو ناظر
به محض صدور حکم ورشکستگی، دادگاه مکلف است یک نفر را به عنوان عضو ناظر تعیین کند. وظیفه عضو ناظر، نظارت بر جریان ورشکستگی و تسریع جریان ورشکستگی است.
مطابق ماده یک قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی مصوب سال ۱۳۱۸، در شهرها و مراکزی که این اداره تشکیل شده است، دادگاه نباید عضو ناظر تعیین کند بلکه باید حکم ورشکستگی را به این اداره ارسال کند و در حقیقت این اداره، وظیفه عضو ناظر را اجرا می کند.
- مهر و موم اموال
مهر و موم و اقدامهای اولیه نسبت به تاجر، وظیفه کیست؟ طبق ماده ۴۳۳ و ۴۳۴ قانون تجارت، در مواردی که دادگاه عضو ناظر را تعیین میکند و اداره ورشکستگی وجود ندارد، عضو ناظر نسبت به مهر و موم اموال تاجر ورشکسته اقدام میکند همچنین در مناطقی که اداره تصفیه امور ورشکستگی وجود دارد، طبق ماده ۱۳ تا ۲۲ قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی، این اداره کار نظارت و نیز مهر و موم ترکه و اموال را انجام میدهد.
...