بخشیدن مهریه

مهريه را مي توان به اصطلاح بخشيد يا بذل كرد.‌(بذل به معني بخشش به كار برده مي شود) به هر شكل و روشي كه قابل اثبات و مستند باشد زن مي تواند تمام يا بخشي از مهريه را به همسرش ببخشد يا از دريافت آن صرف نظر كند؛ در عين حال قانونگذار در ازدواج دائم اين حق را براي زن پيش بيني كرده است تا پيش از دريافت مهريه بتواند از انجام وظايف خود به عنوان همسر خودداري كند..(بخشیدن مهریه)

زن به محض عقد مالک مهریه است و می تواند هر تصرفی بخواهد در آن بکند ..(بخشیدن مهریه)

منظور از ابرای مهر این است که زن مهر خود را به مرد ببخشد و مثلا بگوید لازم نیست به من مهریه بدهی یا من مهریه از تو نمی خواهم یا مهریه برای خودت و ... .

بخشش مهر شاید از جهاتی مطلوب باشد اما از جهات دیگر پیامدهای نامطلوبی نیز دارد . زیرا در صورت بخشش مهر به مرد ، اگر زمانی این مرد ورشکسته یا قصد طلاق زن را بکند ، زن هیچ حقی بر مهر ندارد گر چه زن می تواند پس از مرگ شوهر ، مهر را به مرد ببخشد . و یا از ماترک مرد مطالبه مهریه اش را بنماید..(بخشیدن مهریه)

ابراء یا بخشیدن مهریه:

اگر زن ذمه شوهر را از مهر ابراء نماید (ببخشد) و مرد نیز قبل از وقوع نزدیکی زن را طلاق دهد باید زن نصف مهر را به مرد بدهد زیرا ابراء(بخشیدن مهریه) بمنزله دریافت مهریه است..(بخشیدن مهریه)

بنابراین هرگاه زن قبل از طلاق ذمه زوج را بکلی بری نموده (مهریه را به مرد بخشیده باشد) پس از وقوع طلاق مرد می تواند نیمی از مهر را مطالبه کند هرچند که مرد به زن چیزی نپرداخته باشد.

توجیه این مسئله روشن است زیرا زن هنگام ابراء (بخشش) مالک تمامی مهر بوده و آن را به یکجا به زوج واگذار کرده..(بخشیدن مهریه)

موادی از قانون مدنی که در مورد هبه میباشد.

ماده 795- هبه عقدي است كه به موجب آن يكنفر مالي را مجانا به كس ديگري تمليك مي كند تمليك كننده واهب طرف ديگر را متهب ، مالي را كه مورد هبه است عين موهوبه مي گويند..(بخشیدن مهریه)
ماده796- واهب بايد براي معامله و تصرف در مال خود اهليت داشته باشد.
ماده797- واهب بايد مالك مالي باشد كه هبه مي كند.
ماده798- هبه واقع نمي شود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اينكه مباشر قبض خود متهب باشد يا وكيل او و قبض بدون اذن واهب اثري ندارد.
ماده799- در هبه به صغير يا مجنون يا سفيه قبض ولي معتبر است .
ماده800- در صورتي كه عين موهوبه در يد متهب باشد محتاج به قبض نيست ..(بخشیدن مهریه)
ماده801- هبه ممكن است معوض باشد و بنابراين واهب مي تواند شرط كند كه متهب مالي را به او هبه كند يا عمل مشروعي را مجانا" بجا آورد.
ماده802- اگر قبل از قبض واهب يا متهب فوت كند هبه باطل ميشود.
ماده803- بعد از قبض نيز واهب ميتواند به ابقاء عين موهوبه از هبه رجوع كند مگر در موارد ذيل :
1- در صورتي كه متهب پدر يا مادر يا اولاد واهب باشد..(بخشیدن مهریه)
2- در صورتي كه هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
3- در صورتي كه عين موهوبه از ملكيت متعب خارج شده يا متعلق حق غير واقع شود خواه قهرا" مثل اينكه متهب به واسطه فلس مهجور شود خواه اختيارا" مثل اينكه عين موهوبه به رهن داده شود.
ماده804- در صورت رجوع واهب نماآت عين موهوبه اگر متصل باشد مال واهب و اگر منفصل باشد مال متهب خواهد بود.
ماده805- بعد از فوت واهب يا متهب رجوع ممكن نيست ..(بخشیدن مهریه)
ماده806- هرگاه داين طلب خود را به مديون ببخشد حق رجوع ندارد.ببببب
ماده807- اگر كسي مالي را به عنوان صدقه به ديگري بدهد حق رجوع ندارد.(بخشیدن مهریه)

نمونه سند اقرار بخشيدن مهريه.

اینجانب ........ فرزند ...... دارنده شماره شناسنامه ....صادره از ....متولد..... به شماره ملی ......... ساکن .......با طیب خاطر و رضای کامل اقرار و اعتراف می نمایم مبنی بر اینکه از تمامی و کل مهریه که عبارت است از تعداد ........ تمام سکه بهار آزادی و......و........ موضوع قباله نکاحیه ثبت شده تحت شماره ..... دفتر ازدواج شماره... می باشد فقط و منحصراً تعداد ....... تمام سکه بهار آزادی را به شوهرم آقای ........ فرزند .....بشناسنامه ..... صادره از ...... متولد ........ ساکن نشانی بالا ، بذل و بخشش نموده ام و مقدار ........ تمام سکه بهار آزادی باقیمانده بر ذمه شوهرم با مشخصات بالا می باشد که کما فی السابق عندالمطالبه ، حق اخذ و دریافت آن را دارم و در رابطه با موارد یاد شده هیچ گونه ادعائی از شوهرم با مشخصات بالا نداشته و ندارم . ضمناً آقای ...با مشخصات بالا نیز با طیب خاطر و رضای کامل نسبت به موضوع موصوف معترف و مورد قبول نامبرده نیز بوده و می باشد . علاوه آنکه چون خانم ...... با مشخصات بالا معروف دفتر نبودند 1- آقای / خانم ........... فرزند..... بشناسنامه ............ صادره از ........ متولد ...... به شماره ملی .......... ساکن ..........شغل ........... 2- آقای / خانم ..........فرزند ........بشناسنامه ......... صادره از .......متولد ...... به شماره ملی ........ساکن ........ شغل .......هویت وی را شناساندند و ذیل سند مربوطه را امضاء نمودند..(بخشیدن مهریه)

بتاریخ .... / .... / ...... هجری شمسی .

اقرار به وصول مهريه.

در تاريخ زير حاضر دفتر گرديد خانم ............ فرزند ....... دارنده شماره شناسنامه ..... صادره از ......... متولد...... به شماره ملی ........ ساکن ...... زوجه نام برده در نكاحيه ....... دفتر ثبت رسمي ازدواج شماره ........ بعدالحضور دانسته و فهميده و در كمال صحت و سلامتي در حضور والدين خود آقا و خانم .............. فرزند ......... دارنده شماره شناسنامه .... صادره از ............ متولد.... به شماره ملی ........ ساکن .......اقرار به وصول و دريافت مهريه خود با احتساب ارزش مهريه براساس مادة 2 آيين‌نامه اجرايي قانون الحاق يك تبصره به 1208 قانون مدني مصوب 12/2/1377 هيئت محترم وزيران را از زوج خود آقاي .............. فرزند ......... دارنده شماره شناسنامه ........ صادره از .......... متولد....... به شماره ملی ...... ساکن ........... نمود و با تنظيم اين اقرارنامه ذمة شوهر از موضوع مهريه بري گرديد. سريال اوراق مصرفي به شماره و قبض حق‌التحرير به شماره ....... صادر و تسليم گرديد. بهاي اوراق مصرفي و حق‌الثبت و حق‌التحرير طبق قبض شماره ......... به مبلغ 31750 ريال به بانك ملي شعبه .......... پرداخت گرديد به تاريخ ...  .(بخشیدن مهریه)

محل امضاي مُقر.

اقرارنامه غیر مالی(بخشیدن مهریه)

۱ – در تاریخ ذیل این سند خانم …………به شماره شناسنامه ……متولد ………شماره ملی …… همسر و زوجه آقای ………طبق عقدنامه و سند رسمی ازدواج ثبت شده بشماره ترتیب …… بتاریخ ………دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره ……تهران در این دفترخانه حاضر گردید و بعد الحضور اقرار و اعلام صریح نمود بر اینکه : اینجانبه خانم ………به مشخصات فوق الذکر در کمال صحت و سلامت عقل و با طیب خاطر و رضای کامل با امضاء ذیل این سند اقرار و اظهار صریح می نمایم مبنی بر اینکه ذمه زوج و شوهرم آقای … بمشخصات فوق الذکر و نیز ذمه خانواده زوج و شوهرم را ، از تعداد …… سکه تمام بهار آزادی از کل و تمامی مهریه و صداقم موضوع سند ازدواج فوق الذکر بشرح مندرج در سند ازدواج مذکور ، ابراء نمودم .و بری الذمه شدن شوهرم را از کل و تمامی مهریه و صداقم اقرار می نمایم . و در رابطه با موارد مذکور در این سند هیچگونه اعتراض و ادعائی نداشته و ندارم و در رابطه با موارد مذکور در این سند حق هرگونه ایراد و اعتراضی را در آینده از خود سلب و ساقط می نمایم . و دیگر هیچگونه حقی در این رابطه ندارم و ضمن العقد خارج لازم ( که عقد خارج مزبور بطور شفاهی فی مابین اینجانب و زوج فوق الذکر منعقد شده ) هرگونه ادعا و ایراد و اعتراض بعدی و احتمالی خود را ولو به عنوان تضرر و غیره و نیز حق رجوع را از خود سلب و ساقط نموده و می نمایم .(بخشیدن مهریه)
این سند باستناد نامه شماره ……. مورخ ……… دفتررسمی ازدواج شماره …… تهران مبنی بر عدم صدور اجرائیه جهت مهریه موضوع سند ازدواج مذکور تنظیم گردید .(بخشیدن مهریه)

۲ – همچنین زوجه خانم ………با مشخصا ت فوق الذکر در این دفترخانه حاضر گردید. و بعد الحضور اقرار و اعلام صریح و منجز نمود. بر اینکه : کلیه حق و حقوق خود در زمان زناشوئی اعم از نفقه و اجرت المثل و اجرت المسمی و غیره را از همسر خود آقای ……… با مشخصات فوق الذکر وصول نموده. و حق هرگونه ادعا و ایراد و اعتراضی را در آینده و نیز حق رجوع را از خود سلب و ساقط نمود .(بخشیدن مهریه)

علاوه آنکه چون زوجه خانم …… با مشخصات بالا معروف دفتر نبودند. :
-۱- آقای / خانم ……… فرزند … بشناسنامه …… صادره از …. متولد ……. به شماره ملی …
۲ – آقای / خانم ……… فرزند … بشناسنامه ……… صادره... ازمتولد …. به شماره ملی ……

هویت وی را شناساندند و ذیل سند مربوطه را امضاء نمودند.
بتاریخ … / …. / …
امضا و اثر انگشت زوجه. :
امضا و اثر انگشت شاهد. :

 

رجوع از هبه (انصراف از بخشیدن مهریه)

گفتنی است که می‌توان از هبه‌هایی كه به صورت رسمي به ثبت رسیده‌اند، نيز رجوع كرد. براي رجوع از هبه‌نامه، واهب به دادگاه حقوقي مراجعه و دادخواست ارائه می‌کند. در محکمه نیز يكي از اين دو حالت ديده می‌شود: نخست اینکه هبه ثبت شده و داراي سند رسمی است..(بخشیدن مهریه)

در این حالت واهب بدون اینکه نیاز باشد هبه را به اثبات برساند درخواست رجوع خود را مطرح می‌کند. اما دیگری، زمانی است که هبه به صورت رسمی به ثبت نرسیده است. (هبه‌نامه عادی یا هبه شفاهی)..(بخشیدن مهریه)

در این حالت واهب مکلف است تا در دادگاه نخست انعقاد عقد هبه را به اثبات برساند آنگاه اعلام کند که می‌خواهد از عقد رجوع کند. این وکیل دادگستری این نکته را متذکر می‌شود که در هر دو حالت فوق‌الذکر واهب موظف است تا با استفاده از ادله اثبات دعوا نشان دهد که از حق رجوع برخوردار است. ادله اثبات دعوا عبارتند از: اقرار، سند كتبي، شهادت، امارات و قسم..(بخشیدن مهریه)

 

در بخشیدن مهریه توجه داشته باشید که:

1ـ قبل از تنظيم سند بقاي مهريه از دفترخانه رسمي ازدواج استعلام شود..(بخشیدن مهریه)

2 ـ پس از تنظيم سند تصوير اقرارنامه به انضمام نامة دفترخانه جهت ثبت در ستون ملاحظات ثبت مربوطه به دفتر ازدواج ارسال گردد.

3 ـ از تنظيم اقرارنامه به صورت اقرار به هبه يا بخشش خودداري گردد. زيرا چنين مجوزي به دفاتر اسناد رسمي داده نشده است.

4 ـ در صورت تمايل به صلح مهريه سند به صورت صلح مهريه تنظيم خواهد شد..(بخشیدن مهریه)

5 ـ سردفتران محترم ازدواج بايد متوجه باشند، تعيين كردن مهريه‌هاي بدون حساب و كتاب و نامعقول زمينه‌هاي مستعدي را در كنار ساير مشكلات براي اختلاف و جدايي فراهم خواهد نمود كه آثار و تبعات منفي آن به دفاتر ازدواج و اسناد رسمي سرايت خواهد كرد..(بخشیدن مهریه)

6 - در مورد هبه‌نامه هاي رسمي امکان انکار و تردید وجود ندارد؛ بنابراین هیچ‌یک از خواهان و خوانده نمی‌تواند مدعی شود که در صحت و اصالت سند مزبور مردد است. ثانیا می‌توان از هبه‌هایی كه به صورت رسمي به ثبت رسیده‌اند، رجوع كرد؛ بنابراین ثبت رسمی هبه دلیل بر این نمی‌شود که نتوان از آن رجوع کرد.

7 - زمانی که هبه به صورت رسمی به ثبت نرسیده است (هبه‌نامه عادی یا هبه شفاهی) در این حالت واهب مکلف است تا در دادگاه نخست انعقاد عقد هبه را به اثبات برساند، آنگاه اعلام رجوع از هبه کند؛ اما در هبه ای که مستند به سند رسمی است اثبات هبه لازم نیست..(بخشیدن مهریه)

8 - زمانی که زن می‌گوید: من مهر خود را به تو بخشیدم، در این حالت همانند ساير اشكال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهريه به طور کلی از بین نمی‌رود و زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه كند..(بخشیدن مهریه)

از اين رو به‌نظر مي‌آيد سران محترم ازدواج در زمان تنظيم و ثبت ازدواج وظيفه سنگين و مهمي برعهده دارند تا در مقابل بدعت‌هاي نامعقول به خصوص در مورد تعيين مهريه سنگين مقاومت نمايند و زوجين و والدين آن‌ها را نسبت به فلسفه مهر و عندالمطالبه بودن و غيره رهنمون نمايند. و ضمن‌العقد شرط نمايند كه بدون حضور والدين زوجه، زوجه حق وصول مهريه خود را نخواهد داشت..(بخشیدن مهریه)

...