حضانت فرزندان

حضانت فرزندان پس از طلاق با مادر است یا پدر ؟

 حضانت فرزندان بر اساس قانون مدنی ایران، حضانت فرزند به معنای نگهداری و تربیت او توسط یکی از والدین است. حضانت فرزند هم حق و هم تکلیف برای والدین است. برخی از نکات مهم در مورد حضانت فرزند عبارتند از:

• اگر پدر و مادر از هم جدا شوند، حضانت فرزند تا هفت سالگی با مادر است و بعد از آن تا سن بلوغ با پدر است.
• . در صورت به وجود آمدن اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه خواهد بود.
• در صورت فوت یکی از والدین، حضانت طفل با آن که زنده است خواهد بود و دیگر اعضای فامیل حقی ندارند.
• هرگاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست صحت جسمانی و یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد، دادگاه می تواند به تقاضای اقربای طفل یا قیم او یا دادستان هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند.
• اگر مادر پس از جدایی یا فوت پدر فرزند خود، با شخص دیگری ازدواج کند، حق حضانت فرزند را از دست خواهد داد.
• البته در صورت عقل و سلامت روح و جسم شخص جایگزین، دادگاه ممکن است حضانت را به مادر بسپارد.

• پدر یا مادر که حق حضانت را ندارند، همچنان حق ملاقات با فرزند خود را دارند.
• دادگاه مشروط به مصلحت طفل، زمان و شکل ملاقات را تعیین خواهد کرد.

چه فرقی ین حضانت و قیومیت وجود دارد ؟

حضانت و قیمومیت دو مفهوم متفاوت در حقوق هستند که گاهی با هم اشتباه گرفته می شوند.

حضانت به معنای نگهداری، تربیت و مراقبت از کودکان توسط والدین یا خویشاوندان آن ها است .

حضانت هم حق و هم تکلیف والدین است و در صورت جدایی یا فوت آن ها، بر اساس قوانین مدنی تعیین می شود.

برای مثال، در ایران، حضانت فرزند دختر و حضانت فرزند پسر تا سن هفت سالگی با مادر است و بعد از آن با پدر. 

اما قیمومیت به معنای سرپرستی و حمایت از اشخاص محجور (صغیر، سفیه یا مجنون) در امور حقوقی و مالی آن ها است.                             

قیم کسی است که از طرف دادگاه برای اداره امور مالی محجور تعیین می شود.

قیم نمی تواند خودسرانه درباره اموال محجور تصمیم گیری کند بلکه باید با نظارت اداره سرپرستی عمل کند.

چطور می توانم قیم فرزند خود را تغییر دهم ؟

برای تغییر قیم فرزند، باید به دادگاه مراجعه کنید و دلایل و شواهد خود را برای عزل یا تعویض قیم ارائه دهید.

 برخی از دلایل موجه برای عزل یا تعویض قیم عبارتند از: خیانت قیم در امور مالی محجور

ارتکاب جرم توسط قیم ، ورشکستگی یا ناتوانی مالی قیم

، عدم رعایت مصلحت محجور توسط قیم

 ازدواج مجدد مادر که قیم فرزند است و غیره

 در صورت تأیید دادگاه، قیم فعلی عزل شده و قیم جدید تعیین می شود.

قیم جدید باید شرایط لازم را داشته باشد، مانند: مسلمان بودن بلوغ و عقل

شایستگی اخلاقی و اهلیت و غیره

البته در انتخاب قیم جدید، اولویت با خویشاوندان نزدیک محجور است.

بنابراین، فرق بین حضانت و قیمومیت این است که حضانت ناظر به نگهداری جسمانی و روحانی فرزندان است و قیمومیت ناظر به نگهداری حقوقی و مالی اشخاص محجور است.

 

چطور می توانم خود را به عنوان قیم جدید پیشنهاد دهم ؟

برای پیشنهاد خود به عنوان قیم جدید، باید درخواستی را به دادگاه مربوطه تقدیم کنید و شرایط و صلاحیت خود را برای این کار اثبات کنید.

 برخی از شرایط و صلاحیت های لازم برای قیم شدن عبارتند از: مسلمان بودن ، بلوغ و عقل ، شایستگی اخلاقی و اهلیت ، نبودن تحت ولایت یا قیمومت شخص دیگر  نبودن محکوم به جرائم مالی یا اخلاقی.

نبودن ورشکسته یا ناتوان مالی و غیره. 

همچنین باید نشان دهید که قادر به رعایت مصلحت و حفظ حقوق مالی محجور هستید و با آن خویشاوند یا آشنا هستید.

در صورت تأیید دادگاه، می توانید به عنوان قیم جدید منصوب شوید.

چطور می توانم شرایط و صلاحیت خود را برای قیم بودن اثبات کنم ؟

برای اثبات شرایط و صلاحیت خود برای قیم شدن، باید مدارک و گواهی های لازم را به دادگاه ارائه کنید.

 برخی از مدارک و گواهی های مورد نیاز عبارتند از: شناسنامه و کارت ملی خود و محجو ، گواهی فوت پدر یا جد پدری محجور ، گواهی حصر وراثت ، گواهی عدم محکومیت به جرائم مالی یا اخلاقی، گواهی عدم ورشکستگی.

گواهی عدم تحت ولایت یا قیمومت شخص دیگر

غیره. همچنین باید نشان دهید که با محجور خویشاوند یا آشنا هستید. در صورت تکمیل مدارک و تأیید صلاحیت شما توسط دادگاه، حکم قیمومت برای شما صادر خواهد شد.

چطور می توانم مدرک و گواهی های لازم را برای حضانت فرزندان تهیه کنم ؟

برای تهیه مدارک و گواهی های لازم برای قیم شدن، باید از مراجع مختلفی مثل سازمان ثبت احوال، دادگاه، اداره امور مالیاتی، اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری و غیره درخواست کنید.

برای برخی از مدارک مثل گواهی فوت، گواهی حصر وراثت، گواهی عدم محکومیت و گواهی عدم ورشکستگی، باید به دادگاه مراجعه کنید.

برای برخی دیگر مثل شناسنامه و کارت ملی، باید به سازمان ثبت احوال مراجعه کنید.

همچنین باید از خود و محجور عکس بیومتریک تهیه کنید.

 در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، می توانید از یک وکیل حقوقی کمک بخواهید.